Vlassenbroek

Mozaïek van natte natuurtypes

Vlassenbroek maakt zich op voor gecontroleerde overstromingen én beleving

In het hart van Dendermonde ondergaat Vlassenbroek een ingrijpende transformatie: van poldergebied naar een gecontroleerd overstromingsgebied dat waterveiligheid, natuurontwikkeling en recreatie naadloos met elkaar verbindt. De werken zijn in volle uitvoering, en het gebied evolueert stap voor stap tot een unieke plek langs de Schelde. (Foto: Vlassenbroek, 2025, ©Vilda)

Ringdijk is klaar, overloopdijk in volle uitvoering

De ringdijk is volledig afgewerkt en verwelkomt ondertussen fietsers en wandelaars. Ook het geulenstelsel in het noordelijk deel van het gebied – het deel met gecontroleerd gereduceerd getij – is zo goed als voltooid. De bouw van de overstroombare overloopdijk is volop bezig. Eerst komt het noordwestelijk deel aan bod, nadien volgt de aanleg in het zuiden. 

Aanleg overloopdijk, ©Mathias Rottiers

In de zomer van 2025 is het noordelijk deel operationeel als gecontroleerd overstromingsgebied (GOG). De werking als GGG blijft in eerste instantie beperkt, omdat er in dit deel nog enkele ingrepen gepland zijn voor recreatief medegebruik. In de winter van 2025-2026 zal ook het zuidelijke deel overstromen wanneer de waterstand op de Schelde hoger is dan de overloopdijk.

Ruimte voor natuur én verwondering

Vlassenbroek groeit uit tot een mozaïek van natte natuurtypes. In het noordelijke deel zal de dagelijkse in- en uitstroom van Scheldewater waardevolle zoetwaterschorren creëren. Het zuidelijk deel richten we in als wetland met moerasbos, rietvelden en open water – een paradijs voor soorten als elzen, essen en wilgen. Natuurliefhebbers kunnen hier bijzondere soorten spotten zoals de blauwborst, de bever of – wie weet – opnieuw een broedende zwarte wouw.

Kunstenaars vonden ook hun weg naar het gebied: landschapskunstenaar Will Beckers creëerde een cortenstalen sculptuur geïnspireerd op de spindotterbloem, verweven met de natuur en het landschap. Daarnaast werd ook een lokaal kruisbeeld met altaar in ere hersteld.

Sculptuur ‘spindotterbloem’ Will Beckers, ©Mathias Rottiers

Vooruitblik: onthaal en beleving

In het voorjaar van 2025 is de opmaak gestart van een onthaalplan voor Vlassenbroek. Dat moet leiden tot concrete onthaal- en belevingselementen: de eerste realisaties zijn gepland voor juni-juli 2025, met het belevingspad zelf in het najaar. Tegen eind 2025-begin 2026 moeten de vergunningsaanvragen rond zijn; de uitvoering van bijkomende onthaalwerken volgt in 2027.

Vlassenbroek als testlocatie binnen Europees project BONSAI

Klimaatverandering dwingt ons tot robuustere oplossingen. Daarom is Vlassenbroek ook één van de testlocaties binnen het Europese BONSAI-project. Samen met 17 partners uit vier landen onderzoeken we hier hoe we dijken beter bestand kunnen maken tegen erosie, droogte en extreme weersomstandigheden. Proeven in Vlassenbroek zullen o.a. nagaan hoe vegetatie invloed heeft op de stabiliteit van dijken.

Interreg-project BONSAI

Sigmaprojecten in de kijker