In Demerbroeken sloten we drie historische meanders opnieuw aan op de Demer. De zuidelijke meander vormt nu de hoofdgeul en is toegankelijk voor peddelsporters, terwijl de noordelijke meanders afgesloten blijven voor recreatie en rustige leefgebieden bieden voor vissen en amfibieën. Tegelijk verlaagden we de Demerdijk op de rechteroever bij de Hemmekes over een lengte van 80 meter, waardoor gecontroleerde overstroming mogelijk is bij hoge waterstanden.

In de Kloosterbeemden in Scherpenheuvel-Zichem vlotten de inrichtingswerken. We legden een lange drempel met vispassage aan tussen de monding van de Hulpe en de Laarbeek. Deze drempel zorgt ervoor dat in droge periodes water beter gebufferd kan worden. De achterliggende zone richtten we zo in dat er een groot, aaneengesloten rietmoeras ontstaat waar unieke valleinatuur zich kan ontwikkelen. Langs de rand van dit rietmoeras zijn de werken gestart voor de aanleg van een vlonderpad, zodat wandelaars straks kunnen genieten van een breed zicht op dit natuurgebied. Een nieuwe dienstweg langs de aangesloten meanders zorgt ervoor dat er weer een fiets- en wandelverbinding mogelijk is tussen Zichem en Testelt. Kloosterbeemden ontwikkelt zich verder tot een rustgebied voor soorten als de bruine kiekendief, de grote zilverreiger en misschien zelfs de roerdomp of het woudaapje.

Bekijk hier de hermeandering in Zichem (Kloosterbeemden)

Verder stroomafwaarts, tussen Betekom en Werchter, ging in april 2025 de tweede fase van de werken in het deelgebied Demermeanders van start. We takken tien oude meanders opnieuw aan, met drempels die het water tijdens droge periodes bufferen. Op de linkeroever graven we delen van de Demerdijk af en richten we de oude scheepstrekkersweg in als nieuwe dienstweg en fiets- en wandelpad. Zo gaan recreatie en natuurontwikkeling hand in hand. In 2026 volgen nog drie bijkomende meanders en een dijkverlaging stroomopwaarts van Werchter.

Bekijk hier de Sigmaplanwerken tussen Betekom en Werchter.

Het aantakken van oude meanders zorgt voor meer zuurstof en een hogere waterkwaliteit – daar profiteren zowel oeverplanten als vissen van. Denk aan kwetsbare vissoorten zoals de bittervoorn en de grote modderkruiper. Tegelijk zorgt de herstelde rivierloop voor een verbeterde leefomgeving voor de bever, de zwarte ooievaar en misschien later ook de otter.

Ook elders tussen Aarschot en Diest maken we vorderingen. We stemden het inrichtingsplan met de resterende maatregelen af met terreinbeheerders en landbouwpartners. Daarna volgen het project-MER en de vergunningsaanvragen. Stroomafwaarts Aarschot werken we samen met de Provincie Vlaams-Brabant aan een nieuw inrichtingsplan voor de Demer en de Grote Laak, met focus op de rechteroever van de Demer.

Tot slot bereiden we het natuurbeheer voor. Eind 2024 liep een publieke consultatie over het geïntegreerd natuurbeheerplan voor de Demervallei tussen Diest en Aarschot. Dit nieuwe plan houdt niet alleen rekening met natuur en erfgoed, maar ook met de toegankelijkheid van de percelen. In 2026 start ook de opmaak van een natuurbeheerplan voor het valleigedeelte tussen Betekom en Werchter.