Dijlemonding

Mechelen heeft zijn eigen stukje Zwin

Overstromingsgebied Grote Vijver aan de Dijlemonding is helemaal ingericht

De groenpootruiter, de steltkluut, de dodaars, het porseleinhoen… je kan deze watervogels voortaan spotten aan Grote Vijver in Mechelen. Dit gecontroleerde overstromingsgebied aan de Dijlemonding is nu volledig ingericht als buffer tegen hoge waterpeilen op de omliggende rivieren. Daarbij stroomt er langs een slimme sluis elke dag een beetje water in en uit het noordelijke deel van Grote Vijver, op het ritme van eb en vloed. Zo kan er zich getijdennatuur ontwikkelen met zeldzame zoetwaterslikken en -schorren en op termijn zeldzame zoetwatergetijdenbossen, Europese topnatuur.

Ruim 100 ha extra buffercapaciteit

Grote Vijver ligt aan de samenloop van de Nete en de Dijle in de Rupel en omvat twee gebieden: een noordelijk deel (dat meermaals per jaar overtollig rivierwater zal bergen) en een zuidelijk deel (dat slechts bij extreem stormweer zal dienstdoen als overstromingsgebied). Met Grote Vijver Noord en Zuid krijgt de regio Mechelen er 105 hectare extra buffercapaciteit bij!

Overloopdijk en ringdijk

Grote Vijver Noord is een gecontroleerd overstromingsgebied. Dat werkt zo: bij stormtij en hoge waterstanden kan het water van de Dijle over de verlaagde overloopdijk het gebied instromen. Hier botst het water dan tegen een hoge, brede ringdijk die het achterland beschermt tegen overstromingen. De sluis aan de Nete voert het water af naar de rivier zodra het peil daar weer gezakt is. Als Grote Vijver Noord volloopt, neemt de druk op de rivieren verder landinwaarts af.

Voedselketen herstellen

Op het ritme van eb en vloed stroomt er dagelijks wat water in en uit Grote Vijver Noord. Daardoor ontwikkelt er zich getijdennatuur met zeldzame slikken en schorren, een gedroomde leefomgeving voor tal van bijzondere dieren en planten. Slikken en schorren kunnen op een natuurlijke manier de nutriënten in het water in balans brengen: ze filteren het teveel aan stikstof en fosfor uit het water en verrijken het tegelijk met silicium. Zo helpen ze de voedselketen herstellen.

Waterrecreatie

Het zuidelijke deel van Grote Vijver, waar de Mechelse Waterski Klub gevestigd is, blijft behouden voor waterrecreatie. De waterskiclub heeft er intussen ook nieuwe vlottende steigers en een stijlvol clubhuis bij.

Robuuster landschap

Grote Vijver Noord en Grote Vijver Zuid staan niet alleen: het zijn twee van de vijf overstromingsgebieden aan de Dijlemonding. Samen met Zennegat, Bovenzanden en Tien Vierendelen staan ze garant voor een veiliger, robuuster én natuurlijker landschap van 240 hectare in totaal. Een eigen stukje ‘Zwin’ in Rivierenland.

Sigmaprojecten in de kijker