De Vallei van de Grote Nete telt drie deelgebieden: Tussen Hellebrug en Herenbossen, het Zammelsbroek en Ter Borght-de Merode. In het eerste en het tweede deelgebied ligt de klemtoon op natuurherstel, in het derde op natuurbehoud en waterbeheersing. Via verschillende maatregelen krijgt de rivier opnieuw meer overstromingsruimte. Tegelijk pakken we de verdroging van de vallei aan. Het doel? Minder overstromingen, meer waardevolle natte natuur én tal van wandel- en fietsmogelijkheden.

Op het grondgebied van Geel, Herselt en Laakdal ligt het drassige natuurgebied Zammelsbroek, 225 hectare groot. Hier helpen we de natuurlijke ontwikkeling én beschermen we de omgeving tegen wateroverlast. Het herstel van open water, rietpartijen en natte beemden zullen een boost geven aan de biodiversiteit en bijdragen aan een betere waterkwaliteit van de Grote Nete. Deze riviernatuur is ook nuttig in de strijd tegen de klimaatverandering: ze houdt water vast als een grote spons en geeft het in droge periodes af.  

Aan de rand van het Zammelsbroek, ter hoogte van de Sint-Gerebernusstraat in Zammel bij Geel, staat een nieuw infopunt van het Sigmaplan. Op een omgebouwde zeecontainer ontdekken bezoekers al het boeiends dat het natuurgebied te bieden heeft. Bovenop de container kan je het herstel van natte natuur vanop de eerste rij mee beleven.

In het meest stroomafwaartse stuk van de Vallei van de Grote Nete, van de Hellebrug in Nijlen tot aan de Herenbossen in Hulshout, focussen we op herstel van de oorspronkelijke vallei: de beemden. In 2022 tekenden we de inrichting uit, dit jaar starten we met de plaatsing van twee rivierdrempels en de aanleg van compartimenteringsdijken.

Rivierdrempels verhogen het zomerwaterpeil van de Grote Nete. Daardoor kan het grondwaterpeil in de vallei stijgen en heeft de riviernatuur het gemakkelijker in droge periodes. Daarna volgt de inrichting met open water, riet en natte ruigtes. Aan de oevers van de grachten en vijvers in de vallei zullen brede rietkragen overlopen in natte graslanden. De perfecte habitat voor zeldzame diersoorten zoals de roerdomp, de rivierdonderpad en de bever! Vanaf eind 2024 kunnen bezoekers vanaf de valleirand eindeloos genieten van het weidse uitzicht over de bloemrijke hooilanden. In Itegem opent dit najaar ook een nieuwe hondenlosloopzone van 3,5 hectare.

‍

Klassieke saneringsmethoden zijn vaak ongeschikt voor valleigebieden door ruw terrein, waterverzadiging en beperkte toegankelijkheid. Daarom wordt voor  de sanering van de Grote Laak gebruik gemaakt van innovatieve, ter plaatse toegepaste technieken.. Het Europese LIFE Narmena project past natuurgebaseerde technieken (NBS) toe voor het aanpakken van historische vervuiling in waterlopen zoals de Grote Laak. Dit project, voluit 'Nature-based Remediation of Metal pollutants in Nature Areas to increase water storage capacity', ontwikkelt saneringsmethoden specifiek voor waterlopen, oeverzones en valleigronden in natuurgebieden, zoals het Trichelbroek.

Binnenkort komt er een nieuw belevingspunt in de Trichelhoek op het fietsknooppuntennetwerk tussen Zammel en Oosterlo, ter hoogte van Blaardonk. Het ontwerp is een knipoog naar het Zammelsbroek als broedgebied. De grillige, ronde vorm is een eerbetoon aan de vogelnesten verscholen in het riet.

‍

Foto Intro: Vallei van de Grote Nete, ©Vilda